Author: ಶತಾವಧಾನಿ ಡಾ. ರಾ. ಗಣೇಶ್, ಬೆಂಗಳೂರು
ಶತಾವಧಾನಿ ಡಾ. ರಾ. ಗಣೇಶರ ನೃತ್ಯಸಂಬಂಧೀ ರಚನೆಗಳ ಮಾಲಿಕೆಯ 131ನೇ ಕಂತು ಇದು. ’ಅಭಿನಯಭಾರತೀ’ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ 1980-90 ರ ದಶಕದಲ್ಲೇ ಸುಮಾರು 150ಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಈ ರಮಣೀಯ ಪದ್ಯಗುಚ್ಛವನ್ನು ಒಂದೊಂದಾಗಿ ನೂಪುರಭ್ರಮರಿಯು ಓದುಗ-ಸಹೃದಯ-ಕಲಾವಿದರಿಗೆಂದು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಲಿದೆ. ಈ ಸಂಕಲನವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಯೋಜನೆ ನೂಪುರ ಭ್ರಮರಿಯ ಪ್ರಕಟನೋದ್ಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ವರುಷಗಳಿಂದ ಮಹತ್ತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಅಭಿನಯವಿಸ್ತಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಡಾ.ರಾ.ಗಣೇಶರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ರಾ.ಗಣೇಶರು ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ಏಕವ್ಯಕ್ತಿಯಕ್ಷಗಾನಕ್ಕೂ ಅಳವಡುವಂತೆ ರಚಿಸಿದ ಕನ್ನಡ ಅಷ್ಟನಾಯಿಕಾ ಪದಗಳನ್ನೂ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಸಮಸ್ಪಂದಿಯಾದ ಅಷ್ಟನಾಯಕ ಪದಗಳನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ನೂಪುರಭ್ರಮರಿ ಹಿಂದಿನ ವರುಷಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು ಆರ್ಕೈವ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಅವನ್ನು ನಮ್ಮ ಸಂಶೋಧನ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ www.noopuradancejournal.org ರಲ್ಲಿ ಚಂದಾದಾರರಾಗಿ ಪಡಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇನ್ನು ತೆಲುಗು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ಅಷ್ಟನಾಯಿಕಾ-ನಾಯಕಾ ಪದಗಳನ್ನು ’ರಾಗವಲ್ಲೀರಸಾಲ’- ಕೃತಿ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ನಾಯಿಕಾಲೋಕದ ಅಸಾಧ್ಯ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಬಗೆಹೊಗುವಲ್ಲಿ ’ಅಭಿನಯಭಾರತೀ’ ಸುಮಾರು ನೂರಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾದ ಪದಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಗಣೇಶರ ಅಧ್ಯಯನ ಸಾಕಲ್ಯದೃಷ್ಟಿಯ ಬಲದಿಂದ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಪದಗಳ ನಾಯಿಕೆಯರು ನವನವೀನವೋ ಎಂಬಂತೆ ನಾಯಿಕಾಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದವರು. ಲೋಕದ ವಿವಿಧ ಭಾವ- ಮನಸ್ಥಿತಿಯ ಸ್ತ್ರೀ-ಪುರುಷರಿಗೆ ಇವರು ಸಂಕೇತರೂಪರು. ಹಾಗೆಂದೇ ಪರಂಪರೆಯ ಅಭಿನಯಚೋದಕವಾದ ವಸ್ತು ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಅಪಾರವಾದ ಸಮಕಾಲೀನ ಅಭಿನಯಾವಕಾಶಗಳನ್ನೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ವಿಭಾವಾನುಭಾವ ಸಾಮಗ್ರಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ರಚನೆಗಳು ನೃತ್ಯಾವರಣಕ್ಕಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಇಡಿಯ ಕನ್ನಡ ಪದ್ಯಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಕ್ಕೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಸೇರ್ಪಡೆ. ಇವುಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಅಭಿನಯದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಆಡಿಯೋ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮುಂದಿನದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಿರೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು.
ಪ್ರಕೃತ, ನಾಯಿಕೆ ಮತ್ತು ನಾಯಕರೀರ್ವರಿಗೂ ಅನ್ವಯವಾಗುವ ಮೂರು ರಚನೆಗಳಿವೆ. ಇವು ದಾಂಪತ್ಯದ ಮೂರು ಪ್ರಧಾನ ನೆಲೆಗಳನ್ನೇ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿವೆ. ಇವುಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾಯಿಕಾ-ನಾಯಕ ಪದ್ಯಗಳ ಕನ್ನಡ ಅವತರಣಿಕೆ ಮುಕ್ತಾಯಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.
ಇಂದಿನ ದಾಂಪತ್ಯಗೀತ: ಆಗ ತಾನೇ ದಾಂಪತ್ಯಪಥಕ್ಕೆ ಹೆಜ್ಜೆಯೂರಿರುವ ಪತಿ-ಸತಿಯರ ಮನೋಮಂಥನವೇ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಎಲ್ಲವೂ ಹೊಸತೆನಿಸುವ, ಮಧುರವೆನಿಸುವ ಘಟ್ಟವದು. ಹೊಸ ಬದುಕಿನ ಸೊಗಸಿಗೆ ಅಡಿಯಿಡುವ ಹಂತದಲ್ಲಿರುವ ಕಾತರ, ಎದುರಿಸಿದ ಸವಾಲು, ಪ್ರೇಮದ ನವಿರು, ವಿವಾಹದ ವಿಧಿಗಳೊಳಗಿನ ತನ್ಮಯತೆ, ನವನವೀನ ಸುಮಧುರ ಭಾವಗಳ, ಆಶಯದ ಸಮಾಹಾರವೇ ಈ ಪದ್ಯವಾಗಿದೆ. ಪರಸ್ಪರ ಅನುಕೂಲಿಗಳಾಗಿರುವ ಇವರು ಕಾಂತಾವಿಧೇಯ-ಸ್ವಾಧೀನಪತಿಕೆ ನಾಯಕ-ನಾಯಿಕೆಯರು. ಅನುಕೂಲ-ಸ್ವೀಯ ನವೋಢಾ ವರ್ಗೀಕರಣಕ್ಕೂ ಒಪ್ಪುವಂಥವರು.
ನವದಾಂಪತ್ಯ
ರಾಗ: ಕುಮುದ್ ; ತಾಳ: ಆದಿ
ಏಳು ಹೆಜ್ಜೆಗಳ ಹಾದಿಯಿದು |
ಬಾಳ ಗೆಜ್ಜೆಗಳ ನಾದವಿದು || ಪ||
ಕರಗಳೆರಡು ಕಲೆತಿರಲು ಕರಗದಾ |
ಎರವಾದ ಹೃದ್ವೇದವಿದು ||ಅ.ಪ||
ಹಿರಿಯರನೊಪ್ಪಿಸಿ ಹರೆಯವನಪ್ಪಿಸಿ
ಹೊಸಬದುಕಿನ ಹಾಳೆಯ ತೆರೆದು |
ಹಸೆಮಣೆಯಿಂದಲೆ ಹಾಡನು ಬರೆದೆವು
ಬೆರಗುಬಾನಿನೆಡೆ ಹಾರಿದೆವು || 1||
ಒಲವಿನ ಕುಣಿತಕೆ ನಲವಿನ ಮಣಿತಕೆ
ಮಿಂಚಿನಂದುಗೆಯನೇ ತಹೆವು |
ಕೆಲಸವೂ ರಸವೆ; ಕಲಹವೂ ಜಸವೆ
ಸಂಚು-ಹೊಂಚುಗಳು ನಮಗಿಲ್ಲ! ||2 ||
ಸುಮಧುರ ದಾಂಪತ್ಯದ ನಿಧಿಯಿಂದ
ಪ್ರೀತಿಸೌಧವನೆ ಕಟ್ಟುವೆವು |
ಮಮತೆಯ ಮಕ್ಕಳ ಕಿಟಕಿಯ ಮೂಲಕ
ಖ್ಯಾತಿಲೋಕವನೆ ಕಾಣುವೆವು || 3||