Author: ಶತಾವಧಾನಿ ಡಾ. ರಾ. ಗಣೇಶ್, ಬೆಂಗಳೂರು
ಶತಾವಧಾನಿ ಡಾ. ರಾ. ಗಣೇಶರ ನೃತ್ಯಸಂಬಂಧೀ ರಚನೆಗಳ ಮಾಲಿಕೆಯ 47ನೇ ಕಂತು ಇದು. ’ಅಭಿನಯಭಾರತೀ’ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ 1980-90 ರ ದಶಕದಲ್ಲೇ ಸುಮಾರು 150ಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಈ ರಮಣೀಯ ಪದ್ಯಗುಚ್ಛವನ್ನು ಒಂದೊಂದಾಗಿ ನೂಪುರಭ್ರಮರಿಯು ಓದುಗ-ಸಹೃದಯ-ಕಲಾವಿದರಿಗೆಂದು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಲಿದೆ. ಈ ಸಂಕಲನವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಯೋಜನೆ ನೂಪುರ ಭ್ರಮರಿಯ ಪ್ರಕಟನೋದ್ಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ವರುಷಗಳಿಂದ ಮಹತ್ತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಅಭಿನಯವಿಸ್ತಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಡಾ.ರಾ.ಗಣೇಶರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ರಾ.ಗಣೇಶರು ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ಏಕವ್ಯಕ್ತಿಯಕ್ಷಗಾನಕ್ಕೂ ಅಳವಡುವಂತೆ ರಚಿಸಿದ ಕನ್ನಡ ಅಷ್ಟನಾಯಿಕಾ ಪದಗಳನ್ನೂ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಸಮಸ್ಪಂದಿಯಾದ ಅಷ್ಟನಾಯಕ ಪದಗಳನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ನೂಪುರಭ್ರಮರಿ ಹಿಂದಿನ ವರುಷಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು ಆರ್ಕೈವ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಅವನ್ನು ನಮ್ಮ ಸಂಶೋಧನ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ www.noopuradancejournal.org ರಲ್ಲಿ ಚಂದಾದಾರರಾಗಿ ಪಡಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇನ್ನು ತೆಲುಗು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ಅಷ್ಟನಾಯಿಕಾ-ನಾಯಕಾ ಪದಗಳನ್ನು ’ರಾಗವಲ್ಲೀರಸಾಲ’- ಕೃತಿ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ನಾಯಿಕಾಲೋಕದ ಅಸಾಧ್ಯ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಬಗೆಹೊಗುವಲ್ಲಿ ’ಅಭಿನಯಭಾರತೀ’ ಸುಮಾರು ನೂರಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾದ ಪದಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಗಣೇಶರ ಅಧ್ಯಯನ ಸಾಕಲ್ಯದೃಷ್ಟಿಯ ಬಲದಿಂದ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಪದಗಳ ನಾಯಿಕೆಯರು ನವನವೀನವೋ ಎಂಬಂತೆ ನಾಯಿಕಾಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದವರು. ಲೋಕದ ವಿವಿಧ ಭಾವ- ಮನಸ್ಥಿತಿಯ ಸ್ತ್ರೀ-ಪುರುಷರಿಗೆ ಇವರು ಸಂಕೇತರೂಪರು. ಹಾಗೆಂದೇ ಪರಂಪರೆಯ ಅಭಿನಯಚೋದಕವಾದ ವಸ್ತು ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಅಪಾರವಾದ ಸಮಕಾಲೀನ ಅಭಿನಯಾವಕಾಶಗಳನ್ನೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ವಿಭಾವಾನುಭಾವ ಸಾಮಗ್ರಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ರಚನೆಗಳು ನೃತ್ಯಾವರಣಕ್ಕಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಇಡಿಯ ಕನ್ನಡ ಪದ್ಯಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಕ್ಕೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಸೇರ್ಪಡೆ. ಇವುಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಅಭಿನಯದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಆಡಿಯೋ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮುಂದಿನದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಿರೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು.
ಇಂದಿನ ನಾಯಿಕೆ : ನಾಯಕನು ಮೇರೆ ಮೀರಿ ತನ್ನ ಅಂದವನ್ನೆಲ್ಲಾ ಸೂರೆ ಮಾಡಿದ ಎಂಬ ನಾಯಿಕೆಯ ಧ್ವನಿಪೂರ್ಣವಾದ ಮಾತಿನಲ್ಲೇ ಆತನಿಗೆ ಈಕೆ ಸರ್ವಸ್ವವನ್ನೂ ಕಳೆದುಕೊಂಡದ್ದಕ್ಕೆ ತೃಪ್ತಿಯಿದೆ, ಅವನೇ ಬಳಿಸಾರಿ ಅನುಕೂಲನಾಗಿ ನಡೆದುಕೊಂಡ ಎಂಬಲ್ಲಿ ಆಕೆಗೆ ರತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದ ಖುಷಿಯಿದೆ. ಆತನು ಬಾಲ, ಮುಗ್ಧ, ಪ್ರೌಢ ಎಂದುಕೊಂಡ ನಾಯಿಕೆಯ ಒಂದೊಂದು ಭಾವದಲ್ಲೂ ಇವಳಿಗೇ ಸೋಲಾದದ್ದರ ಮನವರಿಕೆಯಾದದ್ದನ್ನ ಸೂಚ್ಯವಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ಕವಿಯ ಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೇ ಕೋಡು ಮೂಡಿತೆಂಬ ಅತ್ಯುತ್ಕರ್ಷವನ್ನು ಅನುಸಂಧಾನಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ಸಂಭೋಗಶೃಂಗಾರಾವಸ್ಥೆಯ ನಂತರದ ಸ್ಥಿತಿಯಿದು.
ಜಿತಸಂತೃಪ್ತೆ
ರಾಗ : ನಾಟಕುರಂಜಿ ; ತಾಳ : ತ್ರ್ಯಶ್ರಗತಿ ಆದಿತಾಳ
ಮೇರೆ ಮೀರಿ ಸೂರೆಗೆಯ್ದನೇ ನನ್ನಂದವ
ಕೋರಿ ಸಾರಿ ಸೇರಿ ಸುಯ್ದೆನೇ |ಪ|
ಬಾಲನೆಂದು ಭಾವಿಸಲ್ಕೆ ಬಿಂಕ ಕೊಂಕಿತೇ
ಮುಗ್ಧನೆಂದು ಮನ್ನಿಸಲ್ಕೆ ಸೋಲು ಸಂದಿತೇ
ಗಡಸುಗಾರನೆಂದುಕೊಂಡ ದುಡುಕು ದಣಿಯಿತೇ
ಪ್ರೌಢನೆಂದು ಪಡಿಮೆಗೊಂಡು ರೀತಿ ಮರೆಯಿತೇ || ೧||
ಸವಿಯ ಸೀಮೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸವೆದುಹೋಯಿತೇ
ಕವಿಯ ಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಕೋಡು ಮೂಡಿತೇ
ನುಡಿಯ ಮೂಗತನವದೆಲ್ಲ ಗಡಿಯ ದಾಟಿತೇ
ನಡತೆಯಲ್ಲಿ ಮಿಡುಕು ಮೂಡಿ ಜಡತೆಯೋಡಿತೇ || ೨||